Source
#1: Đốt sách hay không đốt sách (cập nhật) - Trần Hoài Thư
VC Đã Tiêu Huỷ Sách Vở VNCH
- Ngô Đình Bảo
Trên báo Saigon Giải phóng phát hành
ngày 25-5-1975 có đăng buổi ra quân mở màn cho chiến dịch này, như sau:
“Ngày 23-5-1975, trên nhiều đường phố
Sài Gòn, “khí thế ra quân” của chiến dịch vô cùng sôi nổi: “Đoàn thanh niên nam
nữ đi qua các đường phố và hô to nhiều khẩu hiệu đả đảo văn hoá ngoại lai đồi
truỵ mất gốc phản động. Đi đầu là xe phóng thanh với một biểu ngữ dài có ghi:
‘Đội thanh niên sinh viên học sinh xung kích bài trừ văn hoá dâm ô phản động’.
Theo sau là sinh viên, học sinh sắp hàng bảy, hàng tám xuất phát từ trụ sở của
lực lượng thanh niên tự vệ Thành phố, số 4 Duy Tân. Đoàn diễn hành kéo dài có đến
hàng cây số đường, tất cả mọi người đều có một tấm biểu ngữ trên tay…”.
Source #2: "Văn học miền Nam Tự do
1954-1975"- Nguyễn Vy Khanh
·
“…Một chiến dịch lên án và triệt hạ văn nghệ sĩ và trí thức miền Nam Cộng-hòa
đã bắt đầu ngay từ đầu tháng 5-1975. Ngày 1 tháng 5, Ủy ban Quân quản ra chỉ thị
cấm lưu hành và tàng trữ tất cả sách báo xuất-bản trước ngày "giải
phóng", và đã cho những toán cán bộ ô hợp (VC, nằm vùng, "ông
30/4") đến từng nhà lục soát, tịch thu sách báo và nghệ-thuật phẩm.
·
17 và 18 tháng 6, hơn một
tháng sau, đã diễn ra ở thủ đô miền Nam một ‘Hội nghị lần thứ nhất các nhà văn
giải phóng’ cố xác định ai là nhà văn giải phóng và ai đứng ngoài và còn là kẻ
thù. Đồng thời, Ủy ban Quân quản giao cho một Ban thanh lọc văn nghệ phẩm do Trần
Bạch Đằng và Lữ Phương thứ trưởng văn hóa cầm đầu....
·
Mãi đến ngày 26-10-1975, ban này mới xong đợt đầu, thanh lọc 56 tác-giả
và 489 tựa sách đã góp phần vào công tác chiến-tranh tâm lý chống Cộng.
·
Đến ngày 20-8-1975, khi Lưu Hữu Phước, bộ trưởng Thông tin văn hóa của
chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam, công bố Thông tri 218/CT.75 cấm
lưu hành sách báo xuất bản tại miền Nam, đồng thời công bố danh sách các Cơ sở
xuất-bản, các nhà xuất-bản sách thiếu nhi, các tác-giả, dịch giả bị cấm toàn bộ
các sách đã xuất-bản và của các tác-giả có sách bị cấm toàn bộ – một danh sách
130 trong đó khoảng 120 tác giả miền Nam với toàn bộ tác phẩm bị cấm lưu
hành...Tất cả đều nằm trong sách lược của Đảng như nghị quyết Đại hội Đảng lần
thứ IV (1976) ghi rõ nhiệm vụ phải "quét sạch ảnh hưởng của tư tưởng và
văn hóa thực dân mới mà đế quốc Mỹ gieo rắc ở miền Nam’
·
Ngày 8-3-1976 thêm Thông tri số 15/TTVH/MCTH của Bộ Thông tin Văn-hóa cập
nhật danh mục sách cấm lưu hành. Tiếp đến là những vụ lùng bắt văn-nghệ sĩ miền
Nam vào cuối tháng 3 này [mà nhà văn nhà báo Thanh Thương Hoàng gọi là chiến dịch
X3]
·
Sở Thông tin Văn hóa Thành phố HCM ra Thông tri số 12030/STTVH/XB ngày
3-5-1977. Rồi ngày 14-17 tháng 1 năm 1978, Bộ Văn-hóa và Thông tin lại tổ chức
tại Sài-Gòn một hội nghị toàn quốc với danh xưng “Hội nghị đấu tranh xóa bỏ tàn
dư văn-hóa thực dân mới” với những huấn thị, báo cáo của đảng viên cao cấp từ
Hà-Nội vào, xem như là một công tác cấp thiết và thường trực.
· Ngày 7-3-1978, nhật báo Tin Sáng cho
đăng Nghị quyết của Ủy Ban Nhân dân Thành phố HCM muốn tiến hành từ ngày này
cho đến cuối năm 1978 một đợt tấn công và thanh toán dẹp hết những ‘dấu vết của
văn-hóa tân thực dân’, kêu gọi học sinh, sinh viên tập họp kiểm thảo và phê
phán một cách triệt để những ‘nọc độc’ của thứ văn-hóa suy đồi và phản cách-mạng
này và kêu gọi các thành phần trẻ lập ra những đoàn công tác văn-hóa cho mục-đích
‘truy quét văn hóa đồi trụy phản động’.
·
Vào tháng 3-1981, nhà cầm quyền Hà-Nội ra hẳn một cuốn danh mục mới gồm
122 tác giả với toàn bộ tác phẩm bị cấm lưu hành.
Source
#3: "Nhìn lại lịch sử đốt sách trên thế giới"- Hiểu Huy
Tại Trung Cộng:
Tội ác đốt sách trên quy mô lớn lần đầu
tiên của Đảng Cộng sản Trung quốc là sau khi nổ ra Cách mạng Văn hóa. Ngày
22/8/1966, Đài Phát thanh Trung ương Trung Quốc phát thông tin “phá tứ cựu”
trong giờ vàng. Nhật báo Nhân dân đăng bài xã luận với nội dung “Hoan hô tinh
thần cách mạng giai cấp vô sản tạo phản của các tiểu tướng Hồng Vệ binh Bắc
Kinh chúng ta!… Các tiểu tướng Hồng Vệ binh dùng tư tưởng Mao Trạch Đông làm vũ
khí, đang quét sạch tư tưởng cũ, văn hóa cũ, phong tục cũ, thói quen cũ của
giai cấp bóc lột......Trong sách «Lịch sử đốt sách trên thế giới» ghi lại,
ngoài những loại sách kể trên, đa số sách được xuất bản trong 17 năm từ 1949 –
1966 đã không thể thoát khỏi kiếp nạn bị thiêu hủy.....Tháng 8 – 9/1966 là thời
điểm cao trào đốt sách. Hồng Vệ binh Bắc Kinh tổ chức hoạt động đốt sách quy mô
lớn tại sân thể thao Đông Đơn, hàng “núi sách” to nhỏ đã được mang về chất đống
để tiêu hủy.”
Tại Đức:
Dưới tuyên truyền của Đức Quốc xã & Hitler, hoạt động đốt sách ngày càng được
hưởng ứng, từ đó Đức Quốc xã ngày càng tàn bạo: Quẳng người Do Thái vào lò
thiêu. Tối ngày 10/5/1933, dưới hiệu lệnh của Bộ trưởng Tuyên truyền phát xít
Joseph Goebbels, nhiều sinh viên Đức đã cầm đuốc và hát vang bài “Ý chí Đức cao
hơn tất cả” tiến về quảng trường nhà hát trung tâm Berlin.
Tại quảng trường, sách tiêu hủy đã được
chất thành từng đống cao như núi. Theo hiệu lệnh của đội viên xung kích Đức Quốc
xã, các sinh viên và học sinh hăng máu cầm đuốc ném vào những đống sách, lửa
bùng cháy dữ dội tiêu hủy hàng chục ngàn cuốn sách, trong đó có những kiệt tác
của Heine, Freud, Zweig… Sau khi Đức Quốc xã sụp đổ, người ta đã cho xây dựng
"Đài Kỷ niệm Bảo tàng không có sách” tại quảng trường Bebelplatz Berlin.
Tại Liên Xô:
Ngày 6/6/1922, Liên Xô chính thức thành
lập Tổng cục Quản lý văn học và xuất bản quốc gia và liệt kê bản danh sách sách
cấm, những sách bị liệt vào sách cấm, dù là tác phẩm trong nước hay nước ngoài,
đều bị tịch thu. Nếu sách cấm được in với số lượng quá nhiều thì sẽ bị tiêu hủy
hàng loạt. Vì thế, một số lượng khổng lồ sách đã bị tiêu hủy trong phong trào
“đốt sách” này.
Vào năm 1938, số sách bị cho là sách
chính trị phản động là 10.375.706 quyển, 223.751 bức tranh tuyên truyền, 55.514
báo chí nước ngoài đã bị đưa đi tiêu hủy. Trong thời gian 1938 – 1939 có hơn 24
triệu “sách độc hại” bị tiêu hủy.
Source #4: Hiện trạng văn học miền Nam sau
1975 - Nguyễn Văn Lục
“… Lê Duẩn, sau 1975 ngay trong Đại hội
5 đã chỉ thị: ‘Sau ngày giải phóng, nhân dân ta đã làm rất nhiều việc nhằm quét
sạch những dấu vết và di hại của thứ văn hóa ấy. Công việc này cần được tiếp tục
một cách kiên trì, tích cực và triệt để.”
Để thực hiện công tác xóa bỏ Văn học miền
Nam này thì có một đội ngũ cán bộ đặc trách là Thạch Phương, Trần Hữu Tá, Phan
Đắc Lập, Thái Kế Toại, Lê Đình Kỵ, Vũ Hạnh ngay cả giáo sư Trần Văn Giàu (giáo
sư Trần Văn Giàu viết hẳn một cuốn sách phê bình cuốn Nhận Định IV của Nguyễn
Văn Trung) cũng tham gia vào công tác bài trừ này….”
Source
#5: Đốt sách thời Nguyễn Phú Trọng- Nguồn: Người Việt
"...Chính sách đốt sách của Việt Cộng
đã được biểu diễn ngay tại Hà Nội sau Hiệp Định Genève 1954 chia đôi đất nước.
Đó là thời Hồ Chí Minh. Học sinh được Thành Đoàn ra lệnh “Phát động phong trào chống văn hóa nô dịch” bằng cách nộp
sách nhà mình và đi truy lùng “bắt sách” của hàng xóm đem đốt. Những quyển vở
chép thơ, nhạc, đến tiểu thuyết và sách khảo cứu, tiếng Việt, tiếng ngoại quốc,
được tập trung tại phố Tràng Thi, rồi đốt!..."
Sau năm 1975, đến lượt Sài Gòn và các tỉnh
miền Nam. Giờ đến thời của Lê Duẩn. Trong chiến dịch “Bài trừ văn hóa đồi trụy,
phản động,” các nhà in, nhà xuất bản và những tiệm sách, nhà phát hành lớn như
Khai Trí, Sống Mới, Độc Lập, Đồng Nai, Nam Cường, Trí Đăng… đều bị niêm phong
chờ thanh niên xung phong và bọn trở cờ 30 Tháng Tư đến cướp.
Source
#6: Sách cũ miền Nam 1954-1975 - Thi Bui
"... sách của miền Nam xuất bản trước
1975. Sách mà theo báo cáo của Ban Chấp Hành Trung Ương Đảng tại kỳ họp thứ nhất
của Quốc Hội, ngày 26 tháng 6, năm 1976 là: * Việc xây dựng nền Văn Hoá mới đuợc
tiến hành trong cuộc đấu tranh quét sạch những tàn dư mà Mỹ đã gieo rắc ở miền
Nam. Đó là thứ Văn Hoá *nô dịch*, lai căng, đồi trụy, cực kỳ phản động..* .
Cộng chung số sách đã bị tịch thâu, hay
bị đốt theo là bao nhiêu. Hình như chưa có ai hỏi câu hỏi đó và cũng chưa bao
giờ có câu trả lời. Có thể chẳng ai biết được. Chỉ tính theo đầu sách thôi, các
số liệu cũ của Bộ Thông Tin cho thấy, vào tháng 9- 1972, theo Ủy Hội Quốc Gia
Unesco Việt Nam Cộng Hòa trung bình đã cấp giây phép cho 3000 đầu sách được xuất
bản một năm. Cộng chung từ năm 1954 đến 1975, đã có khoảng từ 50000- 60000 đầu
sách đủ loại được xuất bản, thêm vào đó 200.018 đầu sách ngoại quốc được nhập cảng.
Giả dụ mỗi đầu sách in tối thiểu 3000 cuốn. Sẽ có 180 triệu cuốn sách tiếng Việt
bị tiêu hủy. Đây chỉ là một lối tính ước chừng. Và như vậy số sách bị tịch
thâu, bị đốt, bị bán ra vỉa hè hay ve chai là khoảng 180 triệu cuốn trên khắp
miền Nam. Miền Nam theo nghĩa từ Bến Hải vào đến Cà Mau...."
Source
#7: Di sản VNCH: Khi nền văn minh đã thắng ‘chế độ man rợ’ - Mạnh Kim
Trong Hồi ký dang dở, cựu đại tá VNCH
Dương Hiếu Nghĩa (từ trần ngày 14-4-2019) kể:
“Ngày mồng 3 tháng 5/1975. Không có chuyện
gì làm, tôi lang thang tản bộ quanh khu chợ Sài Gòn, và đi lần về Thư Viện Quốc
Gia, trong thâm tâm chỉ muốn gặp lại một người bạn của tôi là anh Hữu, quản thủ
Thư viện Quốc Gia (ông Phan Văn Hữu – chú thích của MK). Có đến nơi mới thấy được
cảnh mà cộng sản Bắc Việt gọi là bài trừ “văn hóa đồi trụy”: Sau ngày 30/4/75,
một ủy ban gọi là “Ủy ban bài trừ văn hóa đồi trụy” ra đời. Thành phần gồm một
cán bộ Đảng CSVN và sinh viên học sinh chít khăn đỏ trên tay (mà người dân Sài
Gòn gọi là mấy con “cọp 30”)…
“Văn hóa đồi trụy” được định nghĩa là tất
cả những ấn phẩm thuộc mọi lãnh vực chánh trị, kinh tế, lịch sử (nhất là lịch sử),
giáo dục, khoa học kỹ thuật, văn hóa, văn nghệ, phim, ảnh. v.v… đang được lưu
hành và sử dụng tại Việt Nam Cộng Hòa từ ngày 30/4/1975 trở về trước, được in,
chép hay thu vào băng nhựa, bằng tiếng Việt Nam hay bất cứ loại sinh ngữ ngoại
quốc nào (trừ chữ Tàu và chữ Nga). Mục tiêu mà các “ông cọp 30” nhắm vào trước
tiên là Thư viện Quốc gia (National Library) ở đường Gia Long. Tất cả sách bìa
cứng bìa mềm, gáy tím gáy vàng, dày mỏng gì cũng đều được mang ra đường xé nát
và đốt hết. Tội nghiệp cho mấy bộ tự điển và encyclopédia chữ Anh chữ Pháp
(trên 100 cuốn), và rất nhiều bộ sách quý thuộc các ngành công pháp quốc tế,
khoa học kỹ thuật, hàng không và cả khoa học không gian v.v… mà anh Hữu đã tốn
công sưu tầm trên 10 năm dài để làm giàu cho thư viện của đất nước, trong phút
chốc bị “cọp 30” xơi tái hết! Chúng tôi đến gần lượm từng tờ của bộ
Encyclopedia lên xem mà ứa nước mắt nhưng không dám hỏi thêm vì bị ngay một “cọp
30” khoảng 16 tuổi tới đuổi: “Đi đi, tiếc gì mà coi, xé bỏ hết, đốt bỏ hết, nó
là tiếng nước ngoài, của thực dân, của đế quốc đồi trụy, ru ngủ đầu độc dân tộc.
Ta độc lập rồi thì ta cần gì ba cái thứ nầy nữa!”…"
Source
#8: CSVN Đốt Sách Rồi Đấu Giá Sách Thời VNCH - Nghê Lữ
Source
#9: Đốt sách, chôn học trò - Huy Phương. Người Việt TV
Như
Thương sưu tầm
(26
tháng 5, 2020)
***
